cover256

Η χρήση πλαστικών σωλήνων και εξαρτημάτων, δομημένου τοιχώματος από μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC-U), πολυαιθυλένιο (PE) ή πολυπροπυλένιο (PP) είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη σε δίκτυα αποχέτευσης χωρίς πίεση. 

Οι σωλήνες αυτοί έχουν λεία εσωτερική επιφάνεια και δομημένης μορφής εξωτερική επιφάνεια. Ο σχεδιασμός αυτός, τους προσδίδει συγκριτικά πλεονεκτήματα που εστιάζονται κυρίως στο χαμηλό κόστος παραγωγής και στο μικρό βάρος.

Το Ευρωπαϊκό πρότυπο σύμφωνα με το οποίο πρέπει να παράγονται τα παραπάνω προϊόντα είναι το EN 13476 

Η εφαρμογή του Ευρωπαϊκού προτύπου EN 13476-3 έχει καταστεί υποχρεωτική από την ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσία ΦΕΚ 3346/Β/2012 αριθμ. οικ. 14097/757 όπως αυτή τροποποιήθηκε με την ΦΕΚ 4278/Β/2019 αριθμ. 114233

13/1/2021

Το εξωτερικό τοίχωμα των σωλήνων και εξαρτημάτων, μπορεί να έχει τη μορφή συμπαγούς ή κοίλου εσωτερικά σπιράλ ή δακτυλιοειδούς κατατομής. Παρακάτω παρατίθενται τυπικά παραδείγματα τέτοιων δομών: 

Τυπικές κατατομές σωλήνων δομημένου τοιχώματος με λεία εσωτερική και εξωτερική επιφάνεια τύπου Α

Συμπαγές & Κοίλα τοιχώματα

Τυπικές κατατομές σωλήνων δομημένου τοιχώματος με λεία εσωτερική και εξωτερική δακτυλιοειδή επιφάνεια τύπου Β

Δακτυλιοειδή τοιχώματα

H τρέχουσα έκδοση του προτύπου EN 13476-3:2018 + A1:2020 αφορά σωλήνες και εξαρτήματα με εξωτερική δακτυλιοειδή κατατομή, τύπου Β και προδιαγράφει τις ποιοτικές απαιτήσεις σχετικά με την Α' ύλη με την οποία παράγονται, τις τυπικές μεθόδους σύνδεσης τους, τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, τις φυσικές και μηχανικές ιδιότητες τους. 

ΔΟΚΙΜΕΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΠΑΡΤΙΔΑΣ ΚΑΤΑ EN 13476-3 

Κάθε παραγωγός που παράγει πιστοποιημένα προϊόντα σύμφωνα με την πρότυπο EN 13476-3, οφείλει να διενεργεί σε εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου, όλες τις δοκιμές απελευθέρωσης παρτίδας (Batch Release Tests - BRT) που προβλέπονται στο συγκεκριμένο πρότυπο. 

Οι δοκιμές απελευθέρωσης παρτίδας πρέπει να διεξάγονται πριν από την διάθεση της παρτίδας των προϊόντων στην αγορά. Έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν τη σταθερότητα της ποιότητας των προϊόντων σε όλη την παρτίδα. Τα αποτελέσματα των δοκιμών πρέπει να τεκμηριώνουν ότι οι διατιθέμενες παρτίδες συμμορφώνονται με όλες τις ποιοτικές απαιτήσεις του προτύπου. Ο παραγωγός οφείλει να τηρεί αρχείο αυτών των δοκιμών και δύναται να τις προσκομίζει σε κάθε ενδιαφερόμενο δηλώνοντας και τεκμηριώνοντας έτσι την συμμόρφωση της εκάστοτε παρτίδας με τις ποιοτικές απαιτήσεις του προτύπου EN 13476-3. 

Τυχόν δελτία δοκιμών ή δηλώσεις συμμόρφωσης του παραγωγού σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν το Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης που πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύει τα προϊόντα και να έχει εκδοθεί από Φορέα Πιστοποίησης.
Σύμφωνα με την ισχύουσα Ελληνική Νομοθεσία, επιτρέπεται η κυκλοφορία, διάθεση και χρήση στην Ελληνική αγορά προϊόντων κατά EN 13476 που είτε διαθέτουν Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης είτε έχουν υποβληθεί σε επιτυχείς δοκιμές από αναγνωρισμένο οργανισμό πιστοποίησης.

13/11/2021

Παρακάτω περιγράφονται οι δοκιμές απελευθέρωσης παρτίδας που πρέπει να διενεργούν οι παραγωγοί των προϊόντων πολυαιθυλενίου κατάΕΝ 13476-3, σε κάθε παρτίδα που διαθέτουν. 

Γεωμετρικά χαρακτηριστικά

Ο τήρηση των απαιτούμενων διαστάσεων του προτύπου κατά την παραγωγή, διασφαλίζει την ορθή συναρμογή των σωλήνων, των εξαρτημάτων και των ελαστικών δακτυλίων μεταξύ τους και κατ΄ επέκταση της στεγανότητας του συστήματος. 

Το πρότυπο EN 13476-3, ανάλογα της εσωτερικής DN/ID ή εξωτερικής DN/OD ονομαστικής διαμέτρου των σωλήνων και εξαρτημάτων, καθορίζει την ελάχιστη μέση εσωτερική διάμετρο di,min, τα ελάχιστα πάχη τοιχώματος e4,min και e5,min, το ελάχιστο μήκος εμπλοκής Amin , τη μέγιστη απόσταση δηλαδή, που μπορεί να απομακρυνθούν τα μέρη μια σύνδεσης έτσι ώστε να διατηρηθεί η στεγανότητα της, την ελάχιστη μέση dem,min και μέγιστη μέση dem,max εξωτερική διάμετρο των σωλήνων και των ελευθέρων άκρων (spigots), την ελάχιστη μέση εσωτερική διάμετρο υποδοχής (socket) dsm,min

Ενεργό μήκος σωλήνα l
Ελάχιστο μήκος εμπλοκής A
Πάχος εσωτερικής επιφάνειαςe4
Εσωτερική διάμετρος συνδέσμου υποδοχής (μούφα)ds
Απόσταση σημείου στεγατνότητας από το τέλος του ελευθέρου άκρου (spigot)F

Ακαμψία δακτυλίου (ring stiffness)

Η ακαμψία δακτυλίου είναι ο παράγοντας εκείνος που καθορίζει την αντοχή του σωλήνα σε υπερκείμενα φορτία, που προέρχονται από το έδαφος και την οδική κυκλοφορία. Η δοκιμή υπολογισμού της, προσομοιώνει την συμπεριφορά του σωλήνα κατά την εγκατάσταση και μετά από αυτήν, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι η ακαμψία που προκύπτει θα είναι αυτή που προβλέπεται από τον μελετητή. Κατά την δοκιμή, το δοκίμιο τοποθετείται μεταξύ των δύο επιπέδων, μεταλλικών πλακών της μηχανής συμπίεσης, όπως φαίνεται στο video που ακολουθεί. 


Ελαστικότητα δακυτλίου (ring flexibility) 

Κατά τη δοκιμή ελέγχου της ελαστικότητας δακτυλίου του σωλήνα, προσομοιώνεται η συμπεριφορά ενός δικτύου σε λειτουργία. Από τα αποτελέσματά του διαπιστώνεται το κατά πόσο ο σωλήνας αντέχει σε υπερκείμενα φορτία καθ΄ όλη την προβλεπόμενη διάρκεια λειτουργίας του. Όμοια με τη δοκιμή ακαμψίας δακτυλίου, το δοκίμιο τοποθετείται μεταξύ των δύο επιπέδων, μεταλλικών πλακών της μηχανής συμπίεσης. Ακολούθως, το δοκίμιο συμπιέζεται με σταθερή ταχύτητα μέχρι την επίτευξή, της κατ΄ ελάχιστο 30% διαμετρικής του παραμόρφωσης, όπως φαίνεται στο video που ακολουθεί:


Σύμφωνα με το πρότυπο EN 13476-3, ο σωλήνας θα πρέπει να έχει ελαστικότητα δακτυλίου τέτοια ώστε, να μην προκαλούνται ρωγμές, μόνιμες παραμορφώσεις ή μείωση της ασκούμενης δύναμης συμπίεσης κατά την διάρκεια της δοκιμής.

Ταυτόχρονα, μπορεί να γίνει γραφική απεικόνιση της εφαρμοζόμενης δύναμης συναρτήσει της παραμόρφωσης. Η μορφή του διαγράμματος αποδεικνύει την επιτυχία ή αποτυχία της δοκιμής όπως φαίνεται παρακάτω:

Διαγράμματα δοκιμής ελαστικότητας δακτυλίου

Αντοχή στην κρούση (impact resistance)

Η δοκιμή αυτή καταδεικνύει την αντοχή του συστήματος σε εξωτερικά ή εσωτερικά χτυπήματα που μπορεί να γίνουν κατά τον χειρισμό, την μεταφορά, την αποθήκευση ή την εγκατάστασή του.

Το δοκίμιο εγκλιματίζεται σε θερμοκρασία 00 C και υποβάλλεται σε χτυπήματα, σε καθορισμένα σημεία της περιφέρειας του, από βάρη που πέφτουν από συγκεκριμένο ύψος. Κάθε οφθαλμοφανής ρωγμή ή φθορά στην εσωτερική επιφάνεια του σωλήνα συνεπάγεται αποτυχία του δοκιμίου να περάσει τη δοκιμή

Η απαίτηση του προτύπου EN 13476-3 είναι το ποσοστό των αποτυχιών (TIR) να είναι μικρότερο ή ίσο του 10% επί του συνόλου των ελεγχόμενων δοκιμίων.

Στεγανότητα (leak tightness)

Η δοκιμή αυτή καταδεικνύει τη στεγανότητα του συστήματος και όλων των συνδέσεων στην αποτροπή διαρροών υδάτων του δικτύου και εισροών ξένων σωμάτων σε αυτό, ακόμη και υπό ακραίες συνθήκες διαμετρικής και γωνιακής παραμόρφωσης.

Η απαίτηση του προτύπου EN 13476-3 είναι η πλήρης στεγανότητα σε συνθήκες υποπίεσης αέρα 0,3 bar και υδροστατικής υπερπίεσης 0,5 bar στις ακόλουθες περιπτώσεις:

Διαμετρική παραμόρφωση του σωλήνα 10% επί της εξωτερικής του διαμέτρου και της συνδεδεμένης μούφας 5%

Γωνιακή παραμόρφωση της σύνδεσης από 0,50 έως 20 αναλόγως της δοκιμαζόμενης διατομής

Δοκιμή θέρμανσης (oven test)

Το επίπεδο των φυσικών χαρακτηριστικών του σωλήνα δοκιμάζεται κατά την θέρμανση του δοκιμίου σε φούρνο.

Ο σωλήνας τίθεται σε θερμοκρασία 110 0C για χρονικό διάστημα από 15 έως 60 λεπτά της ώρας, ανάλογα με το πάχος του τοιχώματος.

Το δοκίμιο θεωρείται ότι συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του προτύπου εφόσον δεν παρατηρούνται ρωγμές, αποκολλήσεις των στρωμάτων της δομημένης επιφάνειας ή φουσκάλες.

Έλεγχος σήμανσης

Η ελάχιστη απαιτούμενη σήμανση των σωλήνων έχει αναπτυχθεί διεξοδικά σε άλλο άρθρο το οποίο μπορείτε να το διαβάσετε κάνοντας κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:

...

Χρήση και σήμανση πιστοποιημένων πλαστικών σωλήνων - Hellenic Plastics Portal

Όλοι οι πιστοποιημένοι σωλήνες πρέπει να φέρουν επί του σώματός τους, αναλοίωτη και ευανάγνωστη σήμανση, η οποία να επαναλαμβάνεται σε αποστάσεις όχι μικρότερες το ενός μέτρου μεταξύ τους. Οι Ευρωπαϊκές προδιαγραφές παραγωγής σωλήνων περιγράφουν